Nhụy hoa nghệ tây (saffron) là loại thảo mộc đắt nhất trên thế giới. Vậy công dụng của chúng ra sao và vì đâu saffron lại có giá cao ngất ngưỡng đến thế? Bài viết dưới đây Krokos Saffron sẽ cùng bạn tìm hiểu về loại thảo dược quý hiếm này.  

Nguồn gốc của saffron

Saffron là loại thực vật không rõ nguồn gốc trong tự nhiên, có khả năng là hậu duệ của cây Crocus cartwrightianus, có nguồn gốc ở Crete (Hy Lạp). Trong cuộc chiến chinh phục châu Á, Alexander Đại Đế đã biết sử dụng loại thảo dược quý này để chữa lành các vết thương. Ngày nay, người ta đã khám phá ra nhiều công dụng  tuyệt vời của saffron đối với sức khỏe con người.

Nhiều quốc gia đã nhanh chóng nhân giống loại dược liệu quý này. Nổi tiếng nhất phải kể đến saffron ở Tây Tạng, Iran, Ấn Độ. Tuy  Iran có sản lượng saffron nhiều nhất thế giới, song về chất lượng, saffron Tây Tạng lại được đánh giá cao nhất.

Hình thái của cây saffron Tây Tạng

Cây phát triển đến chiều cao khoảng 20-30 cm, và cho ra 5 – 11 lá trắng không quang hợp được gọi là cataphyll (lá bao). Phần lá này có cấu trúc như các lớp màng sẽ bao phủ và bảo vệ lá thật của cây khi chúng nhú ra và phát triển. Các lá thật của cây thì có dạng tán, mỏng, thẳng và như lưỡi dao, với đường kính từ 1 – 3 mm. Lá có thể phát triển hơn sau khi hoa đã nở hoặc cùng phát triển với hoa. Lá bao của cây được cho là sẽ phát triển sớm hơn hoa nếu cây được tưới nước trong giai đoạn phát triển.

Thân cây dạng trục, và có vài lá bắc con. Đây là các lá đặc biệt nhú ra từ cuống hoa. Phần lá này còn được gọi là cuống nhỏ. Sau thời gian ngủ yên, cây sẽ mọc và phát triển các lá thật, có thể dài đến 40 cm.

Vào mùa thu, các búp màu tím xuất hiện, đặc biệt là vào tháng 10 khi mà hầu hết các loại thực vật có hoa đều đã phân tán hạt giống, cho ra những bông hoa với màu sắc rực rỡ nhất. Nhụy hoa có màu tử đinh hương nhạt đến sẫm hay màu tím hoa cà với các vân. Hoa có hương thơm ngọt ngào, tựa như mật ong. Khi ra hoa, chiều cao trung bình của cây thấp hơn 30 cm.  Một vòi nhụy gồm ba đầu nhọn mọc ra từ mỗi hoa, cuối mỗi vòi nhụy là một đầu nhụy có màu đỏ thẫm rực rỡ, dài khoảng  25 – 30 mm.

Saffron cũng được trồng nhiều ở Iran và Ấn Độ

Ngày nay, nhụy hoa nghệ tây được trồng ở nhiều nơi trên thế giới. Trong đó phải kể đến Iran với sản lượng chiếm đến 90% thị trường. Saffron ở Iran được thu hoạch mỗi năm 1 lần vào tháng 11 và được trồng ở giữa biên giới Iran và Afghanistan. Chúng có thể phát triển đến độ cao 20-30 cm và cho đến bốn hoa với mỗi hoa là ba đầu nhụy. Người Iran đã sớm phát hiện và coi nhụy hoa nghệ tây là thứ vũ khí cho mình cả về ẩm thực, dinh dưỡng và y học trong nhiều thế kỉ qua.

Tại Ấn Độ, saffron đã đi vào cuộc sống của người dân hơn 2000 năm trước. Saffron là một phần quan trọng trong ngày lễ của người Ấn Độ, đặc biệt là lễ cưới. Họ sử dụng bột saffron để trang trí cho cô dâu và chế biến chúng trong các món ăn, đồ uống. Kashmir, Ladakh là những vùng trồng nghệ tây nhiều nhất ở Ấn Độ. Nghề thu hoạch nhụy hoa nghệ tây ở đây luôn cần rất nhiều lao động. Bất kì cánh đồng saffron nào cũng chiếm phần đông là lao động gia đình.

Vì sao saffron Tây Tạng lại đặc biệt hơn những loại khác?

Tuy không chiếm sản lượng nhiều như Iran hay có những cánh đồng bạt ngàn saffron như Ấn Độ, song saffron trồng ở Tây Tạng lại đặc biệt hơn hẳn. Với điều kiện khí hậu mát mẻ của vùng núi cao, thổ nhưỡng đầy đủ dưỡng chất cùng với cường độ chiếu sáng cao đã giúp nhụy hoa nghệ tây ở Tây Tạng dài và dày hơn những nơi khác. Thân cây nghệ tây Tây Tạng ngắn và hoa của nó là thứ duy nhất được nhìn thấy trên mặt đất.

Thêm vào đó mùi hương của nó rất đặc biệt. Hương thơm saffron Tây Tạng là sự hòa quyện hài hòa giữa vị ngọt của mật ong và vị hăng của thảo mộc. Vì thế chất lượng của hồng hoa Tây Tạng được đánh giá cao hơn hẳn Iran và Ấn Độ.

Krokos Saffron