Cúng dường Mandala là một pháp khí được sử dụng rộng rãi và phổ biến tại Tây Tạng hoặc các nước có truyền thống Phật giáo Mật tông. Cúng dường Mandala mang một ý nghĩa sâu sắc biểu trưng cho tam thiên đại thiên thế giới. Đây còn là một vật phẩm cúng dường bắt buộc phải có, ngoài ra cũng là một phương tiện thiên xảo để thực hành những pháp tu.

Đặc điểm của cúng dường Mandala

Cúng dường Mandala là một trong số dạng tiêu biểu của Mandala ngoại vi. Đây là một biểu thị trong hệ thống thế giới được dùng việc cúng dường lên người thấy tinh thần trong yêu cầu cho việc giảng dạy và phát nguyện.

Mandala dùng trong cúng dường bao gồm một bát có đáy phẳng được đặt úp. Cùng với đó là ba vành đai hình xuyến có đồng tâm nhỏ dần. Cả ba vành đai được trang trí và thiết kế giống hình dáng chiếc vương miện. Ba vành đai sẽ tượng trưng cho ba thế giới và mang ba ý nghĩa khác nhau. Thế giới của phàm nhân chúng sanh sẽ nằm ở phần dưới cùng của cúng dường Mandala. Lên các tầng trên của là chư Phật, chư Thiên, đỉnh trên cùng tượng trưng cho núi Tu Di (Kailash hay Ngân Sơn).

Mandala cúng dường có thể chế tác từ nhiều loại vật liệu khác nhau, tùy vào khả năng tài chính gia chủ. Đế Mandala tốt nhất thường được cấu tạo từ vàng và bạc. Nếu điều kiện chưa dư dả, đế Mandala cũng có thể làm từ kim loại thường dùng để đúc chuông hay một vài chất liệu tốt khác. Trong trường hợp khó khăn thì ngay cả một phiến đá hay khúc gỗ phẳng, chúng đều có thể làm đế Mandala.

Thực hành cúng dường Mandala

Để cúng dường đủ tiêu chuẩn, trước hết phải cầm đế Mandala bằng tay trái. Cổ tay phải lau mặt đế trong khi trì niệm. Tuyệt đối không sao nhãng và để mắt đến phiền não xung quanh. Tiếp theo, nhỏ một giọt nước lên để bày tỏ sự phát Bồ đề tâm và sự thấm ướt của lòng từ bi. Sau đó đặt vành đai đầu tiên lên mặt đế, đong đầy vật phẩm cúng dường. Tiếp tục thực hiện tương tự với những vành đai còn lại. Khi kết thúc trên đỉnh sẽ được trang hoàng bằng một cái chóp hình giọt nước.

Vật phẩm cúng dường thường lý tưởng nhất là các loại đá quý: ngọc bích, san hô, ngọc trai…xếp thứ hai là các loại trái cây, loại hạt: thóc, gạo, đậu… Đá cuội, sỏi, cát cũng có thể làm vật cúng dường dùng trong trường hợp khó khăn. Dù vật liệu làm cúng dường Mandala hay vật phẩm dâng cúng là gì đi chăng nữa, thì tâm thức quán tưởng mới là thứ quan trọng nhất.

Sau khi cúng dường Mandala, tại các tu viện các Lạt Ma sẽ giữa lại phẩm cúng rồi dùng để ban phước trong lúc gia trình, khai quan cho tượng, Dzi hoặc các pháp khí, trang sức. Ngoài ra phẩm cúng là gạo, thóc, muối, đá quý… bạn có thể rải cho chim chóc, những tầng thế giới thấp hơn cũng được hưởng phước phần từ chư thiên.

The Silk Road Antique